De maagd Maria met een zwangerschapstest. Spottend of passend?


Wat doet het met jou als je een afbeelding van de maagd Maria ziet, terwijl ze in verbijstering kijkt naar een zwangerschapstest in haar hand? Hoe het ook zij, dat is wel het beeld die dit jaar verscheen in een billboardcampagne van de Nieuw-Zeelandse progressieve kerk St. Matthew-in-the-City.

Naar eigen zeggen lanceerde de kerk deze campagne om weg te blijven bij het sentimentele en afgezaagde en om juist nadenken en dialoog te stimuleren. Welnu, dat is gelukt. Het is trouwens niet voor het eerst dat St. Matthew-in-the-City de controverse opzoekt én vindt. Ook nu hebben verschillende kerken in Nieuw-Zeeland aangegeven het billboard beledigend en ongepast te vinden.

Maar is dat ook zo? Of liever: wat vind ik, wat vind jij?

Aan de ene kant begrijp ik de schok wel. Je wekt op zijn minst de schijn dat je iets heel moois en heel bijzonders als het ware in het domein van alledaagse harde, allesbehalve ‘kerstige’ realiteit trekt – je haalt het verhevene, het heilige als het ware naar beneden. Immers: hoe vaak komen ongewenste of onverwachte zwangerschappen wel niet voor? En welke drama’s komen daarbij kijken? En mag je die gebrokenheid wel zo ‘gemakkelijk’ op déze zwangerschap betrekken?

Aan de andere kant kan ik me ook voorstellen dat juist dit beeld de gevoelens van Maria (plus die van Jozef en de gemeenschap om haar heen) treffend weergeeft en een hele scherpe aanleiding vormt om eens dieper na te denken over de gebeurtenissen in de aanloop van wat christenen (en hopelijk velen met ons) met kerst vieren: de geboorte van Jezus Christus. De voorganger van de kerk in Auckland zei erover: “It's real. Christmas is real. It's about a real pregnancy, a real mother and a real child. It's about real anxiety, courage and hope.”

Blijft de vraag over of je – los van of je doel er mee bereikt – wel zo’n beeld moet gebruiken. Voorbeeld: om honger in de wereld onder de aandacht te brengen, kun je een billboard laten zien met daarop een afbeelding van een uitgemergeld kind. Maar wat doet dat in eerste instantie met degene – je doelgroep – die je probeert te mobiliseren om iets aan die honger te doen? Grijpen ze naar hun portemonnee, zeggen ze hun baan op en solliciteren ze bij Unicef? Of bellen ze boos naar de Reclame Code Commmissie. Dit alles kan een strategische keuze zijn: misschien gerechtvaardigd, misschien ook niet.

Uiteindelijk ben ik zelf wel blij met dit billboard. Het zette mij in ieder geval aan tot denken. Misschien niet perse tot anders denken, maar wel tot denken. Hoe je het ook bekijkt: dit billboards dóet iets met je, positief of negatief. Ook als je boos of verdrietig wordt van dit billboard, doet het je stilstaan bij ‘Ja maar, wat vind ik dan wél?’

Kerst = Flawsome

Naar aanleiding van de twaalf cruciale consumententrends voor 2012 heb ik vanmorgen de pre-kerstkapelopening op het landelijk dienstcentrum (HQ Protestantse Kerk) gedaan over 'flawsome'.

We luisterden ‘Unchained’ van Johnny Cash ('Let my spirit be unchained') en hoorden Mattheüs 1: 18-25 uit de ‘Torrie van Mattie’ (De verhalen van het Bijbelboek Mattheüs in straattaal).

Kern: Flawsome betekent ‘ontzagwekkend met een barstje’, of misschien wel door een barstje. Flawsome is eigenlijk niet in het Nederlands te vertalen. Ik kwam uit bij ‘onderweldigend’, ‘minpozant, ‘allezachtig’ of ‘faaltastisch’. Het beste Nederlandse woord voor ‘flawsome’, is misschien wel ‘kerst’. ‘Flawsome’, dat is het kindje Jezus: het kind dat zwak begint om zich sterk te maken voor ons.